Het bedrijf is opgericht in 1894 te Zlín door Tomáš en Antonin Baťa onder de naam T. & A. Baťa. Toen behoorde Zlín nog tot Oostenrijk-Hongarije. De oprichters kwamen voort uit een geslacht van schoenmakers. In 1895 nam Tomáš de leiding geheel op zich. Het bedrijf streefde er naar om industriële methoden in te voeren en vernieuwingen door te voeren. Zo kwam in 1897 de Batovka tot stand, de eerste textielen schoen die machinaal werd vervaardigd.
In 1905 werden al 2200 paar schoenen per dag gemaakt en werkten er 250 mensen bij Bata. In 1909 kwamen de eerste exportorders vanuit Duitsland, de Balkan en het Midden-Oosten. Zo werkten er in 1917 al 5000 mensen en werden er jaarlijks 2 miljoen paar schoenen geproduceerd. Bij de vestigingen van Bata verrijzen arbeidersdorpen met scholen en hospitalen. Ook verrijst geleidelijk aan een netwerk van Bata-winkels. In Nederland verscheen de eerste te Amsterdam in 1922.
Na de Eerste Wereldoorlog kwam Zlín in Tsjechoslowakije te liggen. In 1923 werd een systeem van winstdeling ingevoerd en in 1925 startte een bedrijfsopleiding.
Als reactie op de toegenomen douanetarieven werden in 1929 tal van vestigingen in het buitenland geopend, zoals in Zwitserland, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Joegoslavië, Polen, België, Nederland, de Verenigde Staten en het toen nog Britse India, en later ook in Brazilië en Canada. Tegen het begin van de jaren ’30 van de 20e eeuw was Bata ‘s-werelds grootste schoenenexporteur.
In 1932 kwam Tomáš Baťa om bij een vliegtuigongeluk. Hij werd opgevolgd door zijn zoon, Thomas J. Bata (1914-2008). Het bedrijf ging diversifiëren en maakte nu ook autobanden, vliegtuigen, fietsen en machines. In 1939 bezat Bata 63 bedrijven die talrijke producten maakten, maar de kernactiviteit bleef de schoenenproductie met een jaarlijkse verkoop van meer dan 60 miljoen paar schoenen in meer dan 30 landen. Omstreeks 1942 werkten er 105.770 mensen bij het concern.
De specifieke vraag naar schoeisel voor de professionele markt gaat vooraf aan de oprichting van Bata Industrials in de jaren ’70. Sindsdien heeft Bata Industrials zich ontwikkeld tot ontwerper, producent en marketeer van veiligheidsschoeisel en sokken, exclusief voor de professionele markt.

Vandaag de dag is Bata Industrials één van ‘s werelds grootste fabrikanten van dit type schoeisel en de enige die echt wereldwijd opereert. In Europa hebben succesvolle collecties zoals de BS2000 en The Natural bijgedragen aan de reputatie. Met kantoren in Nederland, Chili, Mexico, Zuid-Afrika, Kenia, India, China, Singapore, Australië en Nieuw-Zeeland, bedient Bata Industrials klantgroepen overal ter wereld.

Toen – Nu

1894
Thomas Bat’a (spreek uit als ‘Batja’) richt schoenfabriek op in Zlín, Tsjecho-Slowakije. Dankzij slim ondernemerschap, mechanisering en scherpe prijzen slaagt Bat’a er binnen enkele decennia in één van Europa’s leidende schoenproducenten te worden.

Weetjes:

Bata hanteert als eerste een nieuw systeem, waarbij de werknemers vaste werktijden hebben (06.00 – 18.00 uur), men op een vaste dag wordt uitbetaald, elke werknemer een eigen taak in het productieproces heeft en men buiten de werkplaats woont. Ook houdt Bata product onderdelen, het hele productieproces en de detailhandel in eigen beheer.
Bata is de eerste ondernemer die grote reclameborden plaatst bij zijn verkooppunten, die adverteert in tijdschriften en de prijzen laat eindigen op het cijfer negen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog krijgt Bata een grote legerorder, waardoor het bedrijf de oorlog goed doorstaat.
Uitgangspunten: Een goede schoen voor de gewone man. Wat de klant beveelt is heilig.

1922
Opening van de eerste Nederlandse Bata winkel in Amsterdam.

1933
Manufacturing Rubber Soles. Na het succes in Tsjecho-Slowakije gaat Bata ook in andere landen fabrieken bouwen, waaronder in Nederland. Bata koopt grond van de gemeente Best voor het bouwen van een fabriekcomplex en Batadorp, die een exacte kopie was van de hoofdvestiging in Zlín.

Waarom Best
Op het Brabantse platteland zijn arbeidskrachten in overvloed. Daarnaast ligt de fabriek gunstig. Weliswaar op woeste en dus goedkope heide (dubbeltje per m2), een eind buiten Best, maar wel op een kruispunt van de spoorlijn naar Eindhoven, het Wilhelminakanaal en het Beatrixkanaal. De fabriek heeft een eigen aftakking naar de spoorlijn.

Batadorp
Bata bouwt een Batadorp bij de fabriek, zodat de werknemers dicht bij de fabriek konden wonen. De wijk telt 130 woningen met daarbij ook een eigen school, medische dienst, voetbalclub, tennisclub, enzovoorts. Werk, wonen, school en vrije tijd: alles was Bata. Batadorp lag betrekkelijk geïsoleerd van Best, doordat een brug ontbrak over het Wilhelminakanaal. Hierdoor ontstond een hechte Bata-gemeenschap. Tegenover het Bata Industrials hoofdkantoor en fabriek in Best kun je nog steeds een aantal van deze Bata huizen zien. Je kunt ze herkennen aan het platte dak.

1934
Opening Bata fabriek voor productie van dames-, heren-, kinder- en sportschoenen. Ook kousen, pantoffels en rubber laarzen worden hier geproduceerd. Op het Bata fabrieksterrein bevinden zich tevens het ketelhuis, de leerlooierij, de drukkerij en een bouwonderneming.

1947
De N.V. Bata betaald een bedrag van f 10.000,- zijnde de helft van de kosten voor het aanleggen van een brug over het Wilhelminakanaal, om zo het isolement van het Batadorp te doorbreken. De brug werd geplaatst op 8 november 1947 en officieel geopend op 6 december 1947.

1951
De inwoners van Best konden in 1951 al beschikken over een gasaansluiting omdat de Bata al een contract had met de Staatsmijnen. Omdat de N.V. Bata al over een waterleidingnet beschikte was dit ook voor de overige bewoners van Best jaren eerder beschikbaar.

1952
De N.V. Bata draagt een bedrag bij van bijna f 110.000,- in een fonds voor de bouw van 114 woningen in het Wilhelminadorp.

1961
150 Bata winkels in Nederland.

’60 – ‘70
In de jaren ’60 vindt er een loonexplosie in West-Europa plaats. Hierdoor verplaatst de arbeidsintensieve schoenindustrie zich naar de lagelonenlanden. Eind jaren ‘70 gaat Bata Nederland zich specialiseren in de productie van beroeps- en veiligheidsschoenen en bijbehorende sokken. De stap van consument naar industrie als afnemer is gemaakt.
Bata heeft geen behoefte meer aan het grote fabriekscomplex en verkoopt in 1978 een deel van zijn grond, leegstaande gebouwen en Bata dorp aan de groeiende gemeente Best. De naam ‘Batadorp’ verdwijnt.

‘80
Bata ontwerpt een legerschoen in opdracht van het ministerie van Defensie. Voor de productie van de 90.000 laarzen besluit Bata robots in te schakelen.

1996
Sluiting van de laatste Bata winkel in Nederland. Bij de Bata Industrials fabriek in Best blijft alleen de Superstore over waar schoenen en sokken uit onder meer de eigen fabriek te koop zijn.

2004
Bata Industrials investeert in een verdere automatisering en robotisering van het machinepark en de productie inrichting.

2006
Bata Industrials vestigingen wereldwijd gaan samenwerken en vormen de Bata Branded Business divisie. Voordelen: grote kennis wat betreft specifieke werkomgevingen wereldwijd, inkoop- en productontwikkeling. Het hoofdkantoor van deze divisie is Bata Industrials Nederland.

2008
Het laboratorium van Bata Industrials ontvangt het A-status certificaat van onderzoek- en technologiecentrum Satra. Bata is de eerste producent van veiligheidsschoenen die deze certificering ontvangt.

In september 2008 overlijdt Thomas J. Bata in Toronto (Canada), vlak voor zijn 94e verjaardag. Hij wordt herinnerd om zijn warmte en respect.